سد کریت

سد کریت یا سد کوریت یک سد تاریخی است که در شهرستان طبس روستای کریت و در فاصله ۵۶ کیلومتری جاده طبس – دیهوک واقع شده‌است. این سد که در سال ۱۳۵۰ (میلادی) احداث گردیده، با ارتفاع ۶۰ متر، تا اوایل قرن بیستم بلندترین سد جهان بوده‌است.

این سد بزرگ‌ترین سد قوسی جهان برای مدت ۵۵۰ سال بوده‌است.[۱]

آجرهای مربعی شکل، سنگ و ساروج، آهگ و خاک رس از عمده‌ترین مصالح به‌کار رفته در سد است. این سد از نوع بتونی و قوسی با ارتفاع ٢۴٫۵ متر است که برای آن ۸۵ هزار مترمکعب بتون‌ریزی انجام شده‌است و دارای عمق حوضچهٔ آبگیر ۲۰ متر، طول آن در قسمت تاج ۵۲ متر و عرض تاج بین ۱۲۰ تا ۱۲۵ سانتی‌متر است.

از ۲۰۰۰ سال پیش تا اوایل قرن بیستم، بلندترین سدهای قوسی جهان (ایزد خواست فارس، کبار قم، کریت طبس) در ایران احداث شده بودند.

از نکات جالب و قابل توجه این است که حتی زلزله سال ۱۳۵۷ طبس با شدت ۷٫۷ ریشتر و حداکثر شتاب ۰٫۷۵ گرم نیز موجب خسارات جدی به سد نشده است.