گنبد جبلیه

گنبد جبلیه کرمان یکی از میراث‌های باشکوه تاریخی در قلب کویر ایران است که تلفیقی از معماری سنگی پیش از اسلام و هنر دوره‌های میانی ایران را در خود دارد. اگر به بناهای تاریخی باستانی، اشکال معماری هشت‌ضلعی، سنگ‌نگاره‌ها و راز و رمزهای گذشته علاقه‌مندی، بازدید از گنبد جبلیه تجربه‌ای عمیق و معنوی خواهد بود. این گنبد با نام‌هایی همچون «گنبد گبری»، «گنبد زیگ» و «گنبد گنج» نیز شناخته می‌شود.

موقعیت قرارگیری گنبد جبلیه در منتهی‌الیه شرقی شهر کرمان، نزدیکی قبرستان‌های صاحب‌الزمان و سید حسین، و همسایگی با کوه صاحب‌الزمان، فضای ویژه‌ای به آن بخشیده است. این بنا تماماً از سنگ ساخته شده و پوششی از سنگ لاشه دارد. ضخامت پایه و دیواره‌های آن در پایین زیاد است تا استحکام لازم برای تحمل وزن سنگین گنبد را داشته باشد. معماری بنا، استفاده از هشت ورودی (که امروزه تنها یکی باز است)، بخش تنه و گنبد آجری و ملات مرکب، همه از مؤلفه‌های جذاب آن به‌شمار می‌آیند.

در دهه‌های اخیر، گنبد جبلیه علاوه بر ارزش تاریخی‌اش، به موزه سنگ نیز تبدیل شده است؛ جایی برای نگهداری کتیبه‌ها، سنگ‌ها و قبرها و آرامگاه صدها قطعه سنگ تاریخی از دوره‌‌های مختلف. فضای سبز پیرامون بنا نیز بهبود یافته و امکاناتی برای بازدیدکنندگان فراهم شده است. این ترکیبِ تاریخ، معماری و طبیعت، گنبد جبلیه را به یکی از مقاصد مهم گردشگری استان کرمان تبدیل کرده است